Cơ chế gây hội chứng cushing của corticoid

Hội chứng Cushing là một bệnh lý nội tiết thường gặp trong lâm sàng. Do cơ thể sản xuất quá nhiều hormone cortisol trong thời gian dài không kìm hãm được. Bệnh chủ yếu xảy ra ở nữ giới trong độ tuổi sinh sản.

Tuy nhiên nhiều người vẫn thấy lạ với cái tên này, bởi họ không biết hội chứng Cushing là bệnh gì, nguyên nhân mắc phải bệnh này là do đâu?,…Hãy tham khảo bài chia sẻ dưới đây nếu bạn cũng đang muốn tìm hiểu về hội chứng này nhé !

Hội chứng cushing là gì?

Hội chứng cushing hay còn được gọi là rối loạn chức năng tuyến  thượng thận thứ phát. Do biến chứng của rối loạn nội tiết khi cơ thể tiếp xúc nhiều với lượng hormone cortisol có ở trong máu.

Hormone cortisol giúp cơ thể điều hòa huyết áp của mình và phản ứng lại khi bị stress, căng thăng. Nhưng nếu lượng hormone này quá nhiều sẽ gây biến đổi, dẫn đến những bệnh lý nguy hiểm.

Đa phần bệnh xảy ra ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản khoảng 25-40 tuổi. Một số trường hợp trẻ em cũng bị mắc bệnh, khi đó được goi là rối loạn sinh dục thượng thận

Nguyên nhân gây ra hội chứng cushing?

Nguyên nhân gây ra hội chứng Cushing khá nhiều có thể là do

+  Có khối u tuyến yên đã tạo ra ACTH kích thích sản xuất cortisol tuyến thượng thận. Nồng độ cortisol cao ức chế bài tiết CRH và bài tiết ACTH từ các tế bào tuyến yên.

+  Trong bệnh lý tuyến thượng thận nguyên phát, tuyến thượng thận độc lập tạo ra quá nhiều cortisol.

+ Hội chứng Cushing còn được gọi là hypercortisolism, có thể gây ra khi sử dụng thuốc corticosteroid. Cơ thể chúng ta cũng có thể tự sản xuất ra nhiều cortisol. Quá nhiều cortisol gây ra một số triệu chứng như bướu mỡ giữa vai, khuôn mặt tròn và các vết rạn màu hồng hoặc tím trên da.

Triệu chứng thường gặp khi mắc phải hội chứng Cushing?

Các dấu hiệu và triệu chứng của hội chứng Cushing có thể khác nhau tùy thuộc vào mức độ dư thừa của cortisol.

Đa phần liên quan đến béo phì và thay đổi da, như:

• Tăng cân không kiểm soát và dư lượng mô mỡ, đặc biệt là xung quanh phần giữa và lưng trên, ở mặt và giữa vai .
• Vết rạn màu hồng hoặc tím trên da bụng, đùi, ngực và cánh tay
• Da mỏng dễ bị bầm tím
• Các vết thương chậm lành, vết côn trùng cắn và dễ bị nhiễm trùng
• Mụn trứng cá
• Cơ thể mệt mỏi.
• Đau xương khớp, yếu cơ.
• Trầm cảm, lo lắng và dễ nổi cáu.
• Huyết áp cao bất thường và không được sớm điều trị có thể gây tử vong.
• Thường xuyên đau đầu, choáng váng.
• Nhận thức suy giảm
• Loãng xương, dễ gãy.
• Trẻ nhỏ mắc hội chứng Cushing có xu hướng béo phì, chậm phát triển.

Phụ nữ mắc hội chứng Cushing có triệu chứng như

• Cơ thể và lông mặt dày hơn hoặc dễ nhìn thấy hơn.
• Kinh nguyệt không đều hoặc vô kinh.

Đàn ông mắc hội chứng Cushing có thể gặp

• Giảm ham muốn tinh dục, suy giảm chức năng sinh lý nam
• Giảm khả năng sinh sản
• Rối loạn cương dương

Ngoài những triệu chứng này, cần phải xét nghiệm lâm sàng mới có kết luận chính xác. Nếu thấy bản thân xuất hiện biểu hiện trên, người bệnh nên đi thăm khám và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng nặng nề hơn.

Điều trị hội chứng Cushing như thế nào?

Phương pháp điều trị hội chứng Cushing được áp dụng chủ yếu làm giảm mức độ cortisol cao trong cơ thể. Việc điều trị cần phải phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh.

Hiện nay, có một số phương pháp được áp dụng điều trị bao gồm:

Giảm sử dụng thuốc corticosteroid

Nếu nguyên nhân của hội chứng Cushing là sử dụng thuốc corticosteroid lâu dài, bác sĩ có giảm liều thuốc trong một thời gian. Bên cạnh đó, vẫn kiểm soát tốt bệnh hen suyễn, viêm khớp chuyển sang loại thuốc khác.

Người bệnh không được tự ý giảm liều thuốc hoặc bỏ dùng thuốc khi chưa có sự chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Việc ngưng sử dụng đột ngột các loại thuốc này có thể dẫn đến thiếu cortisol.

Phẫu thuật

Nếu nguyên nhân của hội chứng Cushing là một khối u, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật cắt bỏ. Nếu khối u ở tuyến thượng thận, phổi hoặc tuyến tụy, bác sĩ có thể áp dụng kỹ thuật xâm lấn tối thiểu với vết mổ nhỏ hơn, ít đau đớn hơn.

Sau khi phẫu thuật, người bệnh cần dùng thuốc thay thế cortisol để duy trì lượng cortisol trong cơ thể. Tuy nhiên, quá trình điều trị này khá tốn thời gian hoặc người bệnh cần điều trị thay thế suốt đời.

Xạ trị

Trường hợp phẫu thuật không loại bỏ được các khố u, người bệnh sẽ được đề nghị sử dụng xạ trị song song với phẫu thuật. Ngoài ra, bức xạ có thể được sử dụng cho những người không phù hợp với phẫu thuật.

Thuốc

Một số loại thuốc có thể được sử dụng để kiểm soát việc sản xuất cortisol khi phẫu thuật và xạ trị không hiệu quả. Thuốc cũng có thể được sử dụng trước khi phẫu thuật ở những người đã biến chứng nặng hoặc để làm giảm biến chứng trước khi phẫu thuật.

Nếu không có lựa chọn điều trị nào phù hợp hoặc hiệu quả, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật cắt bỏ tuyến thượng thận. Phương pháp này sẽ chữa khỏi việc sản xuất quá mức cortisol, nhưng sẽ cần dùng thuốc thay thế suốt đời.

Trên đây là những chia sẻ về hội chứng Cushing, hi vọng sẽ giúp bạn hiểu được phần nào nguyên nhân gây bệnh, cũng như các cách điều trị bệnh. Cần thăm khám nếu có triệu chứng của bệnh nhé.

Xem thêm: Dấu hiệu rối loạn cương dương

[addtoany]